Sayı: 26, 15.12.2022

Yıl: 2022

Araştırma Makaleleri

Kültür kavramı altında gerçekleşen tüm faaliyetlerin ortak zemini olmayı hedefleyen TÜBA-KED, ilke olarak, dönem ve coğrafi bölge sınırlaması olmaksızın aşağıda sıralanan temel alan ve alt çalışma sahaları konusunda yapılan çalışmalara zemin oluşturmaktadır.

Kültürel mirasın belgelenmesi, tanıtımı ve yaşatılarak gelecek kuşaklara aktarılması amacıyla 2003 yılında yayımlanmaya başlayan TÜBA-KED, her türlü maddi kalıntı, kültürel peyzaj, dekoratif sanatlar, doğal çevre, sözlü gelenek ve anlatımlar, gösteri sanatları, inançlar, ritüeller, şölenler, doğa ve evrenle ilgili toplumların belleklerinde yer etmiş olay ve uygulamalar olmak üzere sayısı daha da arttırılabilecek her türlü somut ve somut olmayan değerleri içeren uluslararası hakemli bir dergidir.


Kültür kavramı altında gerçekleşen tüm faaliyetlerin ortak zemini olmayı hedefleyen TÜBA-KED, ilke olarak, dönem ve coğrafi bölge sınırlaması olmaksızın aşağıda sıralanan temel alan ve alt çalışma sahaları konusunda yapılan çalışmalara zemin oluşturmaktadır:


• Arkeoloji,
• Sanat Tarihi,
• Kırsal ve Kentsel Mimari,
• Kırsal ve Kentsel Peyzaj,
• Kültürel Peyzaj,
• Kentsel Arkeoloji,
• Endüstriyel Arkeoloji,
• Etnografya,
• Etnobotanik,
• Jeoarkeoloji,
• Tarih.


Ayrıca toplulukların, grupların ve bireylerin kültürel miraslarının bir parçası olarak tanımladıkları uygulamalar, temsiller, anlatımlar, bilgiler, beceriler ve bunlara ilişkin araç-gereçler ile kültürel mekânlar gibi farklı ölçek ve nitelikteki kültürel mirasa yönelik her türlü belgeleme, envanter ve sözlü tarih çalışmaları derginin kapsamı içindedir. Bununla birlikte dergimiz, kültür kavramı içinde tespit edilen tüm uygulamaların korunması, onarımı, sergilenmesi, topluma kazandırılması ve kültür sektörü olarak değerlendirilmesine yönelik proje ve fikirlere açık olup bu alanlarda bir forum oluşturma işlevini de üstlenmiştir.

TÜBA-KED Dergisi, Türkiye Bilimler Akademisi’nin süreli uluslararası hakemli dergisidir. Dergide Türkçe ve İngilizce yazılmış makaleler yayımlanabilir. TÜBA-KED’de yayınlanacak makaleler metin ve görseller dahil olmak üzere 25 sayfa sayısını geçmemelidir. Ancak editör kurulu veya danışma kurulu çalışmanın niteliğini kaybetmeden boyutu ile ilgili görüş belirtebilir.
TÜBA-KED dergisine gönderilen tüm makalelerin iThenticate programı ile benzerlik raporları oluşturulur ve ilgili kurullar tarafından incelemeye alınarak yayım etiği ve intihal açılarından değerlendirildikten sonra hakem sürecine alınabilir. 


Yazılar aşağıdaki başlıklarda yer alan açıklamalara uygun hazırlanmalıdır. 


TÜBA-KED’e yapılacak başvurunun; Başvuru Mektubu, Başlık Sayfası, Özet, Ana Metin, Görseller ve Ekler’i içerecek şekilde hazırlanması gerekmektedir. Ana metin ve özet dosyalarında yazar(lar)ın kimliği kör hakem sürecine uygun olarak gizli tutulacaktır. Ancak, yazarların da hakem incelemesi süreci öncesinde çalışmalarında kimliklerini beyan edecek bilgi, belge ve beyanlardan kaçınmaları, gerekirse bu tür bilgileri hakem süreci sonunda ilave etmeleri beklenmektedir.  


TÜBA-KED’e yapılan başvurular aşağıda sıralanan başlıklara ve açıklamalarına uygun hazırlanmalıdır.


Başvuru Mektubu
TÜBA-KED Editör Kurulu’na hitaben hazırlanacak mektupta; çalışmanın daha önce yayımlanmadığı, başka bir yerde değerlendirme sürecinde olmadığı, özgün bir çalışma olduğu, bilimsel normlar ve etik kurallara uygun hazırlandığı açıkça beyan edilmeli ve yazar(lar) tarafından imzalanmalıdır.


Başlık Sayfası
Başlık, çalışmanın içeriğini açık ve anlaşılır şekilde yansıtmalı ve büyük harflerle Türkçe ve İngilizce Times New Roman, kalın, 20 punto büyüklüğünde yazılmalıdır. Başlık sayfasında yazarların adı, soyadı, unvanları, kurum ve iletişim bilgileri yer almalıdır. Çalışmanın aldığı destekler, lisansüstü tezlerden üretilmiş ise tezin bilgisi ve yazışmadan sorumlu yazar bilgisi verilmelidir. 


Özet ve Anahtar Kelimeler
Türkçe ve İngilizce özetler Times New Roman, 10,5 punto büyüklüğünde hazırlanmalıdır. Özet dosyasında yazar isimleri olmamalıdır. Özet; çalışmanın amacını, kapsamını, yöntemini, sonuçlarını, öne çıkan yanları ve özgün değerini yansıtacak şekilde 250 kelimeyi geçmemelidir.  Çalışmanın içeriğini yansıtan en az 5 en çok 7 anahtar kelime belirlenmelidir. 


Ana Metin
Ana Metin; Times New Roman, 10,5 punto büyüklüğünde ve aşağıda “Makalenin Fiziksel Özellikleri” başlığı altında sıralanan özelliklere uygun hazırlanmalıdır. Ana metinde yazar ismi ve/veya yazar kimliği yer almamalıdır. 


Tablo, Şekil ve Görseller
Yazıda yer alan tablo, şekil, fotoğraf gibi tüm görsel malzemeler ayrı dosyada yazıda yer alan sıralamaya uygun olarak gönderilmelidir. Yazıda yer alan tüm görsellerin kaynaklarının verilmesi zorunludur. Kullanım izinlerinin alınması ise yazar(lar)a aittir. Yazarlara ait olmayan görsellerin kullanım izinleri yazı yayıma kabul edildiğinde yazar tarafından beyan edilmelidir. 


Atıf ve Kaynakça
Metin içi göndermeler tam metnin dilinde ve o dilin kaynak gösterme usul ve esaslarına uygun olmalıdır. TÜBA-KED iki tür kaynak gösterme tekniğini kullanmaktadır. Buna göre; atıf, yalnızca yayına ya da yayındaki sayfa ya da sayfalara ise ilgili satır ya da paragrafın sonunda örnek kaynak gösterme esasları doğrultusunda olmalıdır. Açıklama gerektiren ya da açıklamalı göndermeler metin içinde numaralandırılmalı ve klasik dipnot düzeninde ilgili sayfanın altında verilmelidir. Açıklamalı dipnotun kaynak bilgisi ise dipnotun sonunda yine metin içi atıf tekniğine uygun verilmelidir. 


1. Metin içi gönderme: 
Metin içi gönderme, gerek görülen yerde (satır arası, cümle sonu ya da paragraf sonu) parantez içinde soyadı basım yılı ve varsa sayfa numarası ile verilir. Ör: (Kafadar 2017:101). Kaynak iki yazarlı ise soyadların arasına “ve”, 3 veya daha fazla yazarlı ise virgül konulur. Atıf eğer birden çok sayfaya gönderme yapıyorsa ve sayfalar takip eden sayfalar ise araya tire (18-25), takip etmeyen sayfalar ise araya virgül ( 3,6,45) koyulmalıdır.


2. Referans künyesi 
Referans künyelerinde, metin içi gösterim tekniğine uygun olması ve kaynağa daha kolay ulaşılması için aşağıdaki dizilim şeması uygulanmaktadır.
Yazar adı bilgisi ile yayımlanma tarihi ilk satırda, (sırasıyla) yayın adı, yayımlandığı yer (kitap, armağan, dergi vb. varsa cilt ve sayı bilgileri ile), basıldığı yer, basım evi (varsa) ve sayfa bilgisi ikinci satırda yer almalıdır. Örnek uygulamalar için lütfen derginin yayımlanmış sayılarına bakınız. 


Makalenin Fiziksel Özellikleri
Belgenin Şekli: Teslim edilecek dokümanlar (.doc veya .docx) uzantılı Word belgesi olmalıdır
Metinde kullanılacak yazı tipi: Times New Roman
Ana metinde kullanılacak harf boyutu: 10,5 punto
Dipnotlar bölümünde kullanılacak harf boyutu: 9 punto
Sayfa boyutu ve kenar boşlukları: Din A4 boyutundaki sayfada, solda 2,5 cm, sağda 2 cm, üstte 2 cm ve altta 2 cm boşluk bırakılmalıdır. 
Satır aralığı: Tek aralık.
Paragraf aralığı: 0.6 nk.
Paragraf başı: Metnin tamamı sola blok olarak yazılır, sağ yan serbest bırakılır.


Bilimsel Çalışmaların Genel Düzenleme Esasları
Çalışmanın ana dili başlığı: Sözcükler tüm harfleri büyük, times new roman ve 20 punto olarak yazılır. 
Yazar adları: Çalışma başlığının altında, adının baş harfi büyük, soyadının tamamı büyük harflerle 12 punto, kalın olarak yazılır.


Metin içindeki başlıklar: Metin içindeki başlıklar punto ve nitelikleri ile birbirinden ayırt edilir. Genel olarak ara başlıkların sırası ve biçimi aşağıdaki gibidir.
1. düzey başlıklar: TIMES NEW ROMAN, 12 PUNTO, KALIN/BOLD, KAPİTAL/BÜYÜK HARFLERLE YAZILIR.
2. düzey başlıklar: TIMES NEW ROMAN, 12 PUNTO, İNCE/NORMAL, KAPİTAL/ BÜYÜK HARFLERLE YAZILIR.
3. düzey başlıklar: Times New Roman, 12 Punto, İnce/Normal, Küçük Harflerle, Yalnızca Sözcüklerin İlk Harfleri Büyük Olarak Yazılır.
4. düzey başlıklar: Paragraf başı konumundadır. Times New Roman, 12 punto, ince/normal, küçük harflerle eğik/italik olarak yazılır.


Ekler: Yazarın, çalışmanın içinde, sayfa aralarında yer vermek istemediği eklere (tablo, şekil, envanter listesi, katalog vb.) rapor ana metninin ardından, yeni bir sayfadan başlamak kaydıyla ayrı bölüm olarak ve EK 1, EK 2 biçiminde numaralandırılarak yer verilir. Ek bölümlerin başlıkları yukarıda açıklanan 1. düzey başlıklarla aynıdır.


Görseller
Bilimsel çalışmanın ana metni ile çalışma kapsamında yer alan tüm tablo ve görseller ilişkili olmalı, metne katkısı olmayan görsel ya da belgelere yer verilmemeli, metin, metin içinde yapılacak görsel atıflarıyla desteklenmelidir.
Bilimsel çalışmalara ilişkin tüm görsel malzeme (fotoğraf, şekil, levha vb.) metin içinde (arasında) ilgili alanda değerlendirilecektir. Ancak yazarın önerisi doğrultusunda söz konusu görsellerin metin sonunda da değerlendirilmesi mümkündür. Bu durumda görseller, görseller bölümünde yer alır. Bu bölüm, bilimsel çalışmanın ana metin, notlar, kaynakça ve ekler (envanter listesi ve 1 A4 sayfadan daha uzun çizelgeler vb.) bölümlerinin ardından gelen son bölümüdür.
Tüm görseller kendi içinde olmak kaydıyla birden başlayarak kesintisiz sıra numarası alır. Fotoğraf, şekil ya da levha numarası kendi içinde sıralanmalı diğer görsellerle karıştırılmamalıdır. Bir grup fotoğraf bir levha içinde kullanılacaksa levha içinde yer alan fotoğraflar 1’den ya da A’dan başlamak üzere bağımsız numaralandırılmalı, gerektiğinde levhadaki herhangi bir görsele metin içinde gönderme yapılabilmelidir (Ör: LEV. 1, Foto. 5).


Görseller şu şekilde tanımlanır:
• Fotoğraf makinası aracılığıyla oluşturulmuş görüntü içerikli tüm görseller (buna bir ressamın fotoğraflaştırılmış resmi de dahil) ilgili görselin altyazıda Fotoğraf kelimesi ile metin içinde Foto. kısaltmasıyla tanımlanır.
• Çizim haline dönüştürülmüş yani elde ya da bilgisayar ortamında çizgisel hale getirilmiş her türlü çalışma (harita, plan, kroki, cephe çizimi, kesit, detay çizimler vs.) altyazıda Şekil kelimesi ile metin içinde Şek. kısaltması ile tanımlanır.
• Elde ya da bilgisayar ortamında oluşturulmuş tablo ve grafikler altyazıda Çizelge kelimesi ile metin içinde Çize. kısaltması ile tanımlanır. Bilimsel çalışmaya ilişkin tüm tablo/çizelge ve grafikler ölçüleri A4 sayfa boyutunu aşmıyorsa metin içinde (sayfa tasarımının elverdiği ölçüde ve konumda) yer verilir. Boyutu bir sayfayı aşan tablolar / çizelgeler metnin sonunda ekler bölümünde yer alır.
• Birden çok fotoğraf, şekil ve çizelge barındıran sayfa boyutundaki gruplamalar için altyazıda Levha kelimesi metin içinde Lev. kısaltması kullanılır.
Altyazılar: Tüm görsellerin alt yazıları, görseli ifade edecek şekilde tam ve yeterli bilgi içermelidir. Bilimsel çalışmalara ilişkin görsellerin alt yazıları; yazı Türkçe ise Türkçe ve İngilizce, farklı bir dilde hazırlanmışsa yazıldığı dil ve Türkçe olarak ifade edilmelidir. 


Bilimsel Çalışmanın Teslim Şekli
Bilimsel çalışmalar, ön inceleme ve hakem süreci için ekleri de içerecek şekilde elektronik ortamda kabul edilir. 
Basım kararı alınan çalışmalar için: Tüm fotoğraflar, çizim, harita vb. görseller en az 300 dpi olmak kaydıyla .jpeg veya .tiff formatında ayrı dosyalar halinde teslim edilmelidir. 

Kültürel mirasın belgelenmesi, tanıtımı ve yaşatılarak gelecek kuşaklara aktarılması amacıyla 2003 yılında yayımlanmaya başlayan TÜBA-KED, her türlü maddi kalıntı, kültürel peyzaj, dekoratif sanatlar, doğal çevre, sözlü gelenek ve anlatımlar, gösteri sanatları, inançlar, ritüeller, şölenler, doğa ve evrenle ilgili toplumların belleklerinde yer etmiş olay ve uygulamalar olmak üzere sayısı daha da arttırılabilecek her türlü somut ve somut olmayan değerleri içe ren uluslararası hakemli bir dergidir. 

Kültür kavramı altında gerçekleşen tüm faaliyetlerin ortak zemini olmayı hedefleyen TÜBA-KED, ilke olarak, dönem ve coğrafi bölge sınırlaması olmaksızın arkeoloji, sanat tarihi, kırsal ve kentsel mimari, kırsal ve kentsel peyzaj, kültürel peyzaj, kentsel arkeoloji, endüstriyel arkeoloji, etnografya, etnobotanik, jeoarkeoloji ve tarih ile ilgili çalışmalara yer vermektedir. Ayrıca toplulukların, grupların ve bireylerin kültürel miraslarının bir parçası olarak tanımladıkları uygulamalar, temsiller, anlatımlar, bilgiler, beceriler ve bunlara ilişkin araç-gereçler ile kültürel mekânlar gibi farklı ölçek ve nitelikteki kültürel mirasa yönelik her türlü belgeleme, envanter ve sözlü tarih çalışmaları derginin kapsamı içindedir. Bununla birlikte dergimiz, kültür kavramı içinde tespit edilen tüm uygulamaların korunması, onarımı, sergilenmesi, topluma kazandırılması ve kültür sektörü olarak 
değerlendirilmesine yönelik proje ve fikirlere açık olup bu alanlarda bir forum oluşturma işlevini de üstlenmiştir.

2003 yılında “Kültür Envanteri Dergisi” adı ve içeriği ile yola çıkan TÜBA-KED, sadece envanter çalışmaları ile sınırlı kalmayıp, yukarıda sıralanan çalışma alanlarının tamamından bilimsel nitelikte olmak üzere her türlü bilimsel yazıyı kabul etmektedir. Derginin ilgili kurulları tarafından değerlendirmeye alınan yayın başvurularının daha önce hiçbir yerde yayımlanmamış ya da yayımlanmak üzere gönderilmemiş olması ön şarttır. Derginin yayın ilkeleri ve yazım kuralları ile ilgili detaylı bilgilere http://tubaked.tuba.gov.tr adresinden ulaşmak mümkündür.

Makale gönderim/süreç işletimi ücretsiz olarak sürdürülmektedir.

Bu sistemin içeriği ve TÜBA-KED'de yayınlanan tüm makaleler "Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0" altında lisanslanmıştır.

by-nc-nd.png